چگونه مبانی نظری بنویسیم؟
در تهیه و تدوین انتخاب مبانی نظری باید به موارد زیر توجه کرد:
بررسی نظریات و تئوری‌های موجود در باب موضوع پژوهش
نقد نظریات و تئوری‌ها: در این مرحله پژوهشگر موظف است به نقد تئوری‌های موجود در حیطه موضوعی پژوهش بپردازد تا بدین طریق بتواند به شناسایی تئوری‌های معتبر و قوی در زمینه موضوع پژوهش دست یابد.
مشخص کردن نوع نظریه مبنایی در پژوهش: پژوهشگر باید نسبت به مشخص کردن نظریه استنادی خود در پژوهش از طریق بررسی نظریات و تئوری‌های موجود در حیطه موضوع پژوهش خود اقدام کنید.
در این مرحله پژوهشگر می‌تواند به یکی از طرق زیر نظریه مبنایی خود را انتخاب کند:
الف: تئوری مادر:
در این روش تنها یک تئوری به عنوان بنای نظری پژوهش انتخاب می‌شود طوری که تئوری مد نظر قادر به نبیین روابط بین متغیر‌های پژوهش باشد.
ب: چندین تئوری خرد:
در این روش پژوهشگر جهت بررسی روابط بین متغیر‌های پژوهش چندین تئوری خرد که هر یک حداقل قادر به تبیین یکی از روابط بین متغیر‌ها باشد اقدام می‌کند.
ج: تئوری ترکیبی:
در این روش پژوهشگر جهت تبیین روابط بین متغیر‌ها می‌تواند از ترکیب دو روش فوق یعنی یک تئوری مادر بهمراه چندین تئوری خرد استفاده کند.
بررسی جوانب و رویکردهای موجود در تئوری انتخاب شده :
یک نظریه یا تئوری همواره از جوانب مختلفی مورد بررسی قرار می‌گیرد طوری که نسبت به بررسی یک مسئله از دیگاه ای مختلف بهره می‌برد.در این قسمت پژوهشگر باید به تشخیص ،بررسی و ارزیابی جوانب یا رویکردهای موجود در نظریه بپردازد؛
◾️تعیین رویکرد مناسب در تئوری جهت طرح پژوهش:در این مرحله پژوهشگر حیطه موضوعی پژو.هش را محدود به یک رویکرد خاص در باب موضوع پژوهش می‌کند. این امر سبب می‌شود که نتایج پژوهش دقیق‌تر، جزیی تر و در نهایت بر اساس رویکرد مد نظر مورد تحلیل و تسیر مناسب قرار گیرند؛
◾️بررسی تاریخچه و سیر شکل گیری رویکرد مد نظر؛
◾️بررسی صاحب نظران مطرح در رویکرد انتخاب شده؛
◾️تعریف متغیر‌های پژوهش از دیدگاه صاحب نظران؛
◾️قد و ارزیابی تعاریف ارائه شده و مشخص کردن تعاریف مورد استناد در پژوهش برای متغیر‌ها؛
◾️جمع بندی مبانی نظری پژوهش در قالب محتوایی مدون و منسجم.
دیدگاه خود را بنویسید